Ontdek Wanneperveen
Heb je dit al gelezen?
Waar komt de naam Wanneperveen eigenlijk vandaan? Wanneperveen was een onbewoond hoogveengebied. Tussen de Veneweg en het Meppelerdiep stroomde van oost naar west een riviertje genaamd de 'Wanepe' of 'Wennepe'. 'Wan' betekent weinig en 'apa' of 'epe' betekent water. Wanneperveen was niet alleen een land van water, maar ook van veen. Dat is de reden dat de langere naam 'Waneppervene' en later Wanneperveen is ontstaan. Wanneperveen vindt als nederzetting zijn oorsprong in de 13e eeuw. De naam werd voor het eerst vermeld in een oorkonde in 1284. In de 13e en 14e eeuw raakte het gebied meer bewoond en verkaveld. Wanneperveen is een lintdorp. Het ontstaan van dit lint heeft alles te maken met de vervening. Wanneperveen was een veen nederzetting en werd systematisch ontgonnen. De afgraving van veen voor de winning van turf (droge vervening) begon in de 15e eeuw en zette zich in de 16e en 17e eeuw voort. Zo ontstonden er allemaal grachten, sloten en meren. De turf werd voor een groot deel aan het westen van het land verkocht. Wanneperveen maakte daardoor een relatief welvarende tijd door. Door deze ontginning trad er bodemdaling op, waardoor het niet meer geschikt was om als akkerland te gebruiken. Daarom ging men andere gronden ontginnen en ontstond er een lang uitgestrekt lintdorp ('het wandelende dorp'). In de tweede helft van de 16e eeuw kwam er een einde aan de droge vervening en ging men over tot de natte vervening (het baggeren van turf). De vervening beleefde in de 18e eeuw haar hoogtepunt, maar ging door tot en met de 19e eeuw. Door het opraken van het veen trad er verval in. Mensen trokken weg naar andere delen van het land en de populatie van Wanneperveen daalde. Het agrarisch bedrijf werd weer belangrijker.
Het Schultehuis is een echte bezienswaardigheid. Het is een van de weinige oude gebouwen in Wanneperveen. Het Schultehuis was vroeger de ambtswoning van de schout. Het werd gebouwd in 1612 in oud-Renaissance stijl en heeft een Oudhollands trapgeveltje. De schout (ook wel schulte of scholte genaamd) was de vertegenwoordiger van de bisschop of graaf. Deze soort van burgemeester inde belastingen en boetes, stelde koopaktes op en deed rechtsuitspraken. Het gebouw heeft in de loop der jaren vele bestemmingen gehad, waaronder die van winkel en museum. Momenteel fungeert het Schultehuis als woonhuis. Sinds 1921 is het Schultehuis een Rijksmonument.
Op 11 mei 1898 stemde de gemeenteraad van Wanneperveen in met het bouwen van een eigen gemeentehuis annex burgemeesterswoning. Voor die tijd vergaderde de gemeenteraad bij iemand thuis. Op 7 februari 1902 werd het gemeentehuis betrokken. Al voor 1914 bleek het gemeentehuis te klein en was uitbreiding wenselijk. De grondige verbouwing begon pas in 1956. Op 16 april 1958 werd het nieuwe gemeentehuis geopend. Na de samenvoeging tot de gemeente Brederwiede, is het gemeentehuis niet meer als zodanig in gebruik. Aan de oostgevel van het gemeentehuis is nog een kleurig mozaïek te zien van het gemeentewapen van Wanneperveen.
Oorspronkelijke was de Nederlands Hervormde kerk gesitueerd in het huidige Belterwijde en in de 15e eeuw is de kerk verplaatst naar het huidige Beulakerwijde. De huidige kerk aan de Veneweg 188 werd in 1502 gebouwd met toestemming van de Bisschop van Utrecht. Het 'huisje in de gevel' werd op verzoek van de predikant gebouwd. Het viel hem namelijk erg zwaar om tweemaal per zondag door wind en weer naar de kerk te fietsen. De klokkenstoel is een van de zuidelijkste in ons land. Kerken met een klokkenstoel komen vrijwel alleen voor in de drie noordelijkste provincies. Momenteel is de kerk 'het huis' van de Protestantse Gemeente Wanneperveen & Belt-Schutsloot. Ook deze kerk en klokkenstoel zijn een Rijksmonument.